Arpaïs du bois

datum: 27 november 2010 tot 27 maart 2011

techniek: werk op papier, doek en plastiek

website: Bezoek de website van APRAIS du bois

Inleiding door curator Rob Bruyninckx bij opening tentoonstelling Arpaïs du bois

Het is niet mogelijk binnen deze korte tijdspanne de complexiteit van ‘het lichaam’ als thema in de kunsten te behandelen.
Historisch of actueel, in de schilder- en beeldhouwkunst, fotografie, dans en uiteraard in de literatuur, is het ‘lichaam’ menigvuldig aan bod gekomen.
Over de ’taal van het lichaam’ bestaan ondertussen volle schabben in bibliotheken over de hele wereld. 
Een keuze maken dringt zich op.
In het bekende DR GUISLAIN museum in  Gent, liep in 2011 een tentoonstelling onder de titel ‘het gewichtige lichaam’.
Het confronteerde de bezoeker met het streven naar het perfecte lichaam in verleden en heden.
De tentoonstellingsmakers legden er het accent op dik en dun, te dik, te dun, perfect of gestoord.
Allerlei aspecten omtrent dit gegeven werden er behandeld .  Diverse figuren werden belicht, waaronder ook een aantal bedriegers die overdag soms letterlijk te koop liepen met hun lichaam dat, zo beweerden zijn althans, functioneerden zonder voedsel.
Zo was er de Duitse Eva Vliegen (1575) waarvan gezegd werd dat ze enkel met bloemengeur verder kon, tot later de geheime voedselvoorraden werden aangetroffen waaraan ze zich ’s nachts rijkelijk te goed deed.
In de 19de eeuw bestond zelfs het fenomeen van de hongerkunstenaars.  Personen die zich uithongerden voor het oog van een publiek, wat deze laatsten een zeer ongemakkelijk gevoel gaf.
Het tegenovergestelde bestond ook.  Dik tot extreem corpulent.  In de kunsten verwijs ik hier naar de schilder BUTERO en de beeldhouwster NIKI DE SAINT PHALLE, die in hun werk altijd lichamen met ruime ronde vormen tonen.
Tussen beide extremen staat natuurlijk het huidige ideale lichaam.  Om dit na te streven bestaat ondertussen een gigantische fitness- en gezondheidsindustrie om nog te zwijgen van de plastische chirurgie rage.
Ook in de moderne en actuele kunst blijven heel wat kunstenaars het lichaam, le corps, the body in hun werk gebruiken.
Daarmee bedoel ik niet zozeer het schilderen of beeldhouwen van een naakt als dusdanig , maar het gebruik van het lichaam als een soort metafoor.
Spreken over ‘de taal van het lichaam’ of ‘het lichaam als taal’ is in het werk van Arpaïs du bois zeker op jaar plaats.
Zij toont hier enkele schilderijen en een zestigtal kleine tekeningen.

De opstelling hiervan is bijzonder.  Zij dwingt ons letterlijk in een hoek waardoor we verplicht worden de werken van zeer nabij te bekijken.
Ze hebben allen hetzelfde formaat A5, het papier is rudimentair, vrij dun met een lichte grauwe toon.  Zeer geschikt voor een snelle directe neerslag.
Ze zijn achter glas op de wand gekleefd met tape.
De tape verwijst naar haar uitgave ‘bundellichamen’ verschenen in 2001 bij TOOHCSMI, Imschoot Gent.

Alle tekeningen werden in deze bundel opgenomen, samen met enkele korte teksten die naar mijn mening dezelfde waarde hebben als de schetsen.
Het geheel is een neerslag van een gebeurtenis in een niet nader bepaalde periode, of beter nog, het betreft een soort registratie aan de hand van tekeningen in plaats van enkel tekst.
Alhoewel het gebeuren zich afspeelt over een tijdspanne van een tiental jaren, van maandag tot donderdag van de tweede week hierop volgend, kan het ook en dit door het ontbreken van enige datering, als een eindeloze herhaling worden ervaren.
Het is echt nodig de schetsen van dichtbij te ‘lezen’ en te analyseren.
Het geheel komt over als een innerlijke strijd die ooit heeft plaatsgehad.
Het is letterlijk een van zich afschrijven van gebeurtenissen gebruikmakend van tekeningen die lichamen voorstellen.
Herhaaldelijk zien we slechts een verre aanduiding van enkele krassen, haast abstract, die eerder een figuur suggereren.
Nergens zijn het tekeningen naar levend model, maar eerder emotionele, krachtige sneden, die uit een diepe innerlijke drang op de drager worden neergeworpen in de vorm van een figuur.
Deze lichamen lijken verbonden met bestaande personen, maar deze zijn voor de beschouwer niet herkenbaar en zeker niet als portretten te klasseren.
Regelmatig ontbreekt trouwens de weergave van het hoofd.
De lijnen vloeien dwangmatig als in een trance op het blad.  Zij komen automatisch met een niet door de rede te sturen emotie uit de hand van de kunstenares.
Voor haar is het duidelijk een uitdrukkingsmiddel om in het reine te komen met en terug orde te scheppen in de chaos die omgaat in haar hoofd.
Hierdoor is de expressiviteit bijzonder groot waardoor de werken een oerkracht bezitten die raakt aan de essentie.
Tussen hoofd en hand zijn geen storingen aanwezig.
Hier zien we een directheid en spontaniteit die we ook terugvinden in de kindertekeningen die door menig grote kunstenaar werd nagestreefd.
De lijnvoering is optimaal.
Van nadrukkelijk tot uitdovend in de achtergrond, tot de niet meer zichtbare lijn als weergave van lichtinval.
Herhaaldelijk zijn er accenten, soms aangebracht met een ander medium zoals sanguine.
Door te gummen speelt de tekenares met de restlijn en zelfs met de schaduwlijn.
Merk ook de verschillen in de materialen en de pigmenten, grafiet, krijt, stift, houtskool, conté, kleurpotlood, pastel.
Het is de gemoedsstemming van de artieste die bepalend is voor het te gebruiken materiaal.
In de werken is een constante erotische spanning aanwezig.  Hierdoor krijgt de reeks ook een passionele inhoud.  Er straalt een zekere warmte uit.  Men ervaart een grote emotionele kracht.
Is deze suite een ode aan de liefde?  Een liefde?
De schilderijen fungeren als contrapunt.
Alhoewel ook zij met lichamelijkheid te maken hebben.
In ‘Le jardin de repos’ zijn o.a. twee stoelen schematisch voorgesteld.  Enige rust voor het  lichaam is welkom.
De voorstelling van vergankelijkheid door beschildering en deels verbranding van plastic stroken, maakt een duidelijke allusie op de relativiteit van alles wat ons omringt.
Het doet dingen vergeten en oplossen in de tijd.
In Arpaïs du bois erkennen we een talentrijke kunstenares.  Als geen ander weet ze ons te boeien met haar verhaal.  Tekenen, schilderen is haar passie.
Het is ronduit haar leven.