Historiek

Het ‘gesticht voor zenuwzieke vrouwen’ Bethaniënhuis werd opgericht in 1924 door de zusters Norbertienen, nu Convent Van Bethlehem. Er was plaats voor 620 behoeftige en 120 betalende patiënten. Algemeen Ziekenhuis Sint-Jozef ontstond in 1949 in de schoot van het Bethaniënhuis. De eerste afdelingen van AZ waren de neuropsychiatrische kliniek, materniteit en heelkunde.

In de beginjaren was de ziekenhuissite haast volledig zelfbedruipend, met een eigen mestverwerkingsinstallatie, elektriciteitscentrale, waterwinning, wasserij, bakkerij, beenhouwerij, feestzaal en zelfs wijnkelder. Op de boerderij, gesitueerd op de huidige locatie van gebouw 1, hielden de zusters koeien, paarden, varkens en kippen. Een technicus en vier knechten waren, samen met de dokters en ‘assistentjes’ van de zusters, de enige leken in dienst. Ook voor de patiënten had het werk op de boerderij een therapeutische waarde. Vandaag leven er nog steeds geitjes, kippen en ezels op de ziekenhuiscampus. Dieren veroordelen niemand en bieden vaak troost aan patiënten. Vele van hen geven ook aan dat ze tot rust komen in het groene parkdomein van Bethanië.

• Voor de aankoop van het domein van 28 ha in 1920 betaalden de zusters 67.300 frank. De gronden kwamen uit een erfenis van de adellijke familie Gillès de Pélichy.
• In de jaren 30 werd het Bethaniënhuis geteisterd door verschillende branden. Onder meer het kloostergebouw het huidige gemeentehuis - brandde volledig uit en werd heropgebouwd.
• Tijdens WOII werd het Bethaniënhuis opgeëist door het Duitse en vervolgens door het Amerikaanse leger. Het ‘30th general hospital’ was gespecialiseerd in soldaten met oorlogstrauma’s. Het bleef tot 1947 werkzaam. Er was ook een krijgsgevangenkamp van het Amerikaanse leger op de huidige parking van het AZ gevestigd.
• Tussen 1949 en 1995 leidden de zusters verpleegkundigen op in de Sint-Lidwinaschool op het domein.
• Fysiotherapeut en neuropsychiater Dr. Smeyers richtte in 1965 het revalidatiecentrum op en was een pionier van ‘actieve therapie’ of ergotherapie in België.
• De eerste mannelijke patiënt werd opgenomen in 1988.
• Moeder & Baby is sinds 1985 een uniek project waar moeders met psychische problemen in de periode na de bevalling samen met hun baby worden opgenomen.
• In 1965 woonden er 94 zusters in het Bethaniënhuis. Toen de laatsten in 2012 verhuisden naar Duffel en Bonheiden waren ze nog met 18.

In 2019 is dit psychiatrisch centrum met 854 bedden en campussen in Zoersel, Malle, Kapellen, Antwerpen, Brasschaat en Kalmthout één van de grootste psychiatrische centra van België.

Doorheen de jaren is de zorg voor psychiatrische patiënten heel divers geworden en wordt elk behandelplan op maat van de patiënt samengesteld. Naast raadpleging in de polikliniek, kan je in dit psychiatrisch centrum o.m. terecht voor zorg aan huis, crisisopname, dagbehandeling, residentiële opname, ontmoetingshuizen, begeleiding bij je zoektocht naar een zinvolle dagbesteding, arbeidszorg, woonbegeleiding en nazorgtrajecten.

Bethanië biedt zorg aan volwassenen in psychische nood. Mensen met uiteenlopende problematieken komen hier terecht, gaande van o.a. stemmings-, angst- en persoonlijkheidsproblemen, psychose, niet-aangeboren hersenletsel, een combinatie van een verstandelijke beperking met een psychiatrische problematiek, psychische problemen in de periode rond de bevalling, ouderenpsychiatrie en verslaving.

De regie van de behandeling is in handen van de patiënt. Ook familie en belangrijke naasten worden betrokken. In de toekomst zullen mensen met een psychische kwetsbaarheid steeds meer in de thuisomgeving en in de maatschappij ondersteund worden. Ook adviesverlening aan andere zorgpartners, zoals huisartsen of thuishulp, behoort tot het takenpakket van Bethanië.