Bruno Van Dijck
veldwerk
datum: 7 december 2013 tot 30 maart 2014
techniek: olie op paneel
website: Bezoek de website van Bruno Van Dijck
Inleiding door curator Rob Bruyninckx bij opening tentoonstelling Bruno Van Dijck
Een veldschildersezel aan zee. Prachtig landschap. Poëtische aanblik.
Nochtans vermoed ik dat waarschijnlijk niemand ooit dit beeld in realiteit heeft gezien.
Laat ons dit tafereel eens nader beschouwen.
Kunstenaar Bruno Van Dijck schildert al jaren hoofdzakelijk landschappen.
Van 2006 tot 2011 legt hij zich echter in het bijzonder toe op het landschap aan de Franse en Britse kust.
Meestal zijn dit desolate plekken waar de natuur reeds eeuwen oppermachtig is en door niemand gestoord haar gang gaat. De omgeving heeft hierdoor een sterke archaische
uitstraling, rudimentair en hard.
Deze site neemt de kunstschilder als uitgangspunt.
Wat hij wil nastreven is het toetsen van de picturale praktijk aan de typografische resonanties
die hij ter plaatse in dit oerlandschap kan ontdekken.
Genius Loci, vroeger de godheid of beschermende geest van een bepaalde plaats,
nu eerder de eigenheid van een locatie, die de kenmerkende of unieke plaatselijke atmosfeer benadrukt.
De picturale praktijk gaat evenwel verder dan de schilderkunst of zich. Ze is ruimer.
Het wordt eerder een procesmatig gebeuren door via de schilderkunst aan een topografische plaats een extra betekenis toe te voegen.
Bruno Van Dijck schildert, een maal ter plaatse, hetzelfde landschap 24,36 of 48 maal.
Altijd opnieuw. De herhaling is hierbij een doelbewuste en fundamentele keuze.
Een proces van intensivering en verdieping.
Hij analyseert de omgeving bliksemsnel en weet de indrukken die op zijn netvlies belanden
op een bijzondere directe wijze grafisch en picturaal te vertalen en op de drager neer te zetten. Zijn hand is meesterlijk.
Structuur, textuur, reliëf, licht en donker, kleur, ritme en beweging.
De kunstenaar weet op een gedreven wijze soms met slechts enkele penseeltoetsen en potloodlijnen deze compositorische elementen om te zetten tot verbluffende kleinnoden.
Zijn techniek is uitzonderlijk.
Door deze werkwijze ontstonden een hele reeks olieverfschetsen, meer dan driehonderd, van diverse landschapsinterpretaties, gaande van plein-airistische vergezichten tot semi-abstracte composities.
De kunstenaar onderzoekt systematisch alle mogelijkheden die het medium én het motief bieden.
Een zuivere visuele waarneming wordt er een van ervaring.
Omdat de werkjes op locatie ontstaan, is de invloed van de fysieke confrontatie met deze
plekken zoals veranderend licht, een snelle opkomende vloed, schemering, striemende wind
in het eindresultaat terug te vinden.
Deze werk- en denkwijze onderscheiden we ook bij landschapsschilders uit de 19de eeuw
bijvoorbeeld bij Constable en Courbet.
Er zijn ook invloeden en relaties in Bruno Van Dijcks werk van hedendaagse kunstenaars. Ik
noem Richard Long en Hamisch Fulton uit de land-art, en de schilders Per Kirkeby, Cy Twombly en de Belg Thierry de Cordier.
De werkjes, steeds op hetzelfde formaat van paneel zijn in reeksen samengebracht.
Elke reeks heeft telkens een andere locatie als onderwerp.
Per locatie worden de paneeltjes in houten koffertjes met bijschrift en op bijpassende sokkels bewaard.
Dit systeem laat toe dat men de paneeltjes uit elk schrijn kan lichten om voorzichtig
een voor een te bewonderen. Dit kan zij het met een koffertje, ook in deze tentoonstelling.
Een beperkte selectie is ook aan de wanden bevestigd.
In deze expositie in elimart wordt het ‘Veldwerk’ geconfronteerd met enkele werken die in het atelier van de kunstenaar ontstonden.
De verwijzing naar een welbepaalde plaats is hier veel minder dwingend.
Het landschap verschuift naar het archetypische.
Hier ook geen olieverf meer maar acryl.
Een materiaal dat sneller werken toelaat en ook een grafischer, expressiever maar vaak ook een schraler resultaat in zich draagt.
De werkjes hebben onbetwistbaar ook een ecologische en zelfs rituele dimensie.
In deze landschappen sluimert een onderliggend gevoel van melancholie, introspectie, meditatie en verlies.
Door de invloed van de klimaatswijziging zullen deze kustlijnen in de toekomst wellicht verdwijnen of drastisch veranderen.
Staat de veldezel daarom nu reeds op drie stukjes rots?
De wijze van het bewaren der werkjes in houten kistjes op hoge sokkels, en de opstelling in deze tot overweging of stilte uitnodigende ruimte, geeft deze tentoonstelling een haast rituele uitstraling en het karakter van een afscheidsplaats.
Besluit, de schildersezel op het strand kon als beeld niet beter gekozen worden door de kunstenaar als metafoor voor het geheel van zijn oeuvre.