Overslaan en naar de inhoud gaan

Paul Gees

datum: 22 mei tot 20 september 2010

techniek: ruimtelijk werk in metaal, steen en hout

website: Bezoek de website van Paul Gees

Inleiding door curator Rob Bruyninckx bij opening tentoonstelling Paul Gees

Wij zijn 1586 en bevinden ons op het Sint-Pietersplein in Rome.
Ondanks dat het plein volgestroomd is met mensen, heerst er een totale stilte.
Paus Sixtus V had ook uitdrukkelijk dit volledige stilzwijgen bevolen tijdens de werkzaamheden.
Niemand durfde dit gebod overtreden.
Het was dan ook een uitzonderlijk gebeuren, waar de kleinste fout aanleiding kon zijn van een verschrikkelijke catastrofe.
Na maanden voorbereiding zou men overgaan tot de oprichting van een obelisk, precies in het midden van het ronde plein.
Uiterst langzaam richtte de gigantische blok steen van 326 ton, of was het 350 ton, zich op, dankzij het zwoegen van 900, sommigen zeggen 800 mannen en 75, of ook wel 150 paarden die aan meer dan 40 lieren trokken.
Deze katrollen met honderden meters touw waren vernuftig met een metershoge houten constructie verbonden, en dan verder weer vastgeklonken aan de 40 of was het 25,5 meter hoge obelisk.

Toen men zowat halverwege de werkzaamheden was gekomen, nog steeds in alle stilte, behalve de paarden natuurlijk die briesten alsof hun leven ervan afhing, nu ja  plots zag men hoe een aantal koorden de gigantische massa niet meer aankonden en dreigden te breken.
Er rafelden meer en meer vezels uit elkaar, waardoor de touwen aan kracht dreigden te verliezen en het blok onvermijdelijk zou neerstorten met verschrikkelijke gevolgen voor mens en dier.
De massa volgde het gebeuren met angst in de ogen en deinde verschrikt achteruit toen opnieuw enkele touwen uit elkaar knapten.
Toen riep plots, ondanks het verbod, een man met luide stem:  ‘Aqua alle fulli’ ‘Water op de touwen’.
Terstond werd deze raad opgevolgd en kapten de werklieden water op de vezels waardoor deze terug samentrokken en opnieuw hun sterkte herwonnen.
Dankzij deze ingreep kwam de obelisk uiteindelijk op de voorziene plaats in het midden van het plein tot rust.
Iedereen dacht natuurlijk dat de man, een zeeman trouwens, die geroepen had tijdens het ophijsen van de kolom, gestraft zou worden.  Maar omdat hij uiteindelijk de steen had gered, en groot onheil voorkomen had, kreeg hij van de paus als beloning de toestemming om met Pasen, palmtakjes te verkopen op het Sint-Pietersplein waar normaal geen handel toegelaten was.
Dit gebeurt tot op heden zij het nu door de nazaten van de matroos uiteraard.
Dit verhaal schiet me altijd te binnen als ik geconfronteerd wordt met een monumentaal beeldhouwwerk.  Dus ook bij de grote werken van Paul Gees.
En ik verwijs hier graag naar het werk aan de bibliotheek in het centrum van Brasschaat.
Op vier hoge dunne profielen ligt een enorm blok graniet, metershoog.
Menig een die deze sculptuur op zijn weg ontmoet, neemt bewust enkele passen om het werk heen in de optie niet onder het blok terecht te komen, moest het plots van zijn hoge, wankele rustplaats loskomen.
Inderdaad, je weet maar nooit.
Deze ‘spanning’ is essentieel aan de kunstwerken van Paul Gees, en bepalend voor de wijze waarop men zijn werken ervaart.
Alhoewel woorden dikwijls toch nog te kort schieten om kunstwerken te beschrijven of te omschrijven, heb ik toch getracht en dit in tegenstelling van een doorlopende tekst, bij het analyseren van Paul’s  werken, enkele woorden die in met opkwamen, neer te schrijven.

macht, last, wegen-afwegen
fragiel, harmonisch, verfijning, brut
materie, geest, sierlijk, esthetisch
zwaar, gebald, licht, vrij , ijl
spanning, kracht, energie
evenwicht 
gewicht, evenwicht
concept, natuur-cultuur
metaal, hout, steen
ruimte, omgeving, architectuur
constructie
dreiging, rust
naturel, ingreep 
structuur, textuur
maat, techniek 
monumentaal, groots
verwondering, bewondering, eerlijk, duidelijk
leesbaar
tactiel, gevoelig
verticaal, horizontaal
opstijgend
tillen, wegen
maat, ritme, orde
boven, onder, onderdoor, tussendoor
geheel, een
artefact, schoonheid, poëzie, kunst