Nadine en Tom
Tom en Nadine verbleven een jaar lang in het centrum voor psychotherapie Elim.
Hoe zijn jullie in Elim terechtgekomen?
Tom: ‘Ik voelde mij al lang niet goed in mijn vel. Tijdens mijn opnamegesprek bij Elim had ik voor het eerst het gevoel dat iemand naar mij luisterde en mijn situatie erg vond. Diezelfde namiddag voelde ik me compleet leeg tijdens een vergadering op het werk. Het was niet mijn gewoonte om op te geven, maar ik kon niet anders, ik was ziek. Ik voelde me zo opgelucht toen ik telefoon kreeg van Elim. Ik vertrok voor een opname van vier weken, voldoende tijd om alles op te lossen, dacht ik toen. Maar ik bleek een jaar nodig te hebben.
Ik denk dat Elim mijn leven gered heeft. Zonder opname had ik zelfmoord gepleegd. Ik bleef maar gaan. Ik werkte heel hard en dronk veel, maar dat leek normaal voor mij. Ik nam wel vijf kalmeerpillen en pijnstillers per dag. Ik had twintig uur per dag hoofdpijn. Maar ook dat leek normaal. Ik voelde me niet goed, stond voortdurend onder stress, thuis maakte ik ruzie. Ik vroeg me vaak af hoe ik zelfmoord zou plegen. Op een gegeven moment begon mijn zoontje van vier zijn haar uit te trekken. Toen ik hem vroeg waarom, antwoordde hij: ‘ik vind dat fijn’. Toen pas begon ik te beseffen dat er iets niet klopte.’
Nadine: ‘Ook voor mij is Elim een keerpunt in mijn leven geweest. Ik was reeds lang op zoek naar evenwicht en rust. Ik had last van faalangst en stond altijd onder druk. Elim was voor mij een plaats om op adem te komen, een veilig eilandje waar ik mezelf kon zijn. Ik heb hier liters tranen gehuild en staan stampen van woede, maar hier mag je voelen. Dat is heel waardevol. Een jaar lang ga je op een intensieve manier met jezelf aan de slag. Je krijgt tools aangereikt om op een andere manier naar jezelf en het leven te kijken. Niet dat al mijn problemen hier opgelost zijn, maar hier zijn de zaadjes geplant om anders te kijken naar wat er op je pad komt. Ik ben uit mijn slachtofferrol gestapt.’
Een opname, hoe reageerde jullie omgeving hierop?
Nadine: ‘De buitenwereld plakt een stempel op je. Je wordt beschouwd als zwakke schakel. Op mijn werk heb ik dat expliciet ervaren. Ik had een beleidsondersteunende functie in het kleuteronderwijs en leed onder een burn-out. Door mijn perfectionisme en mijn drang om iedereen tevreden te stellen, kon ik de druk niet meer aan. Na mijn verblijf op Elim zag ze mijn terugkeer naar het werk niet zitten. Maar misschien heeft mijn directie wel een correcte inschatting gemaakt. Helaas is het me tot vandaag niet gelukt om me opnieuw te integreren in de werkmaatschappij. Door vervroegd met pensioen te gaan, is een grote stressfactor weggevallen in mijn leven. Ook al heeft deze beslissing belangrijke financiële gevolgen voor mij, ik kan nu leven en overleven.’
Tom: ‘‘Gij toch niet?’ Behalve mijn vriendin, begreep niemand mijn beslissing. Ik voelde me uitgelachen. Vandaag vind ik het nog steeds moeilijk om uit te leggen wat je juist doet in Elim, of vooral niet doet in mijn geval. Elim is een oase van rust en rust nemen was een grote stap voor mij. Mijn persoonlijk begeleider zei vaak: ‘je moet minder je best doen’. Ik vond dat zo’n rare uitspraak. In de maatschappij ligt de nadruk op presteren, ook in mijn job in de banksector. Maar doorheen mijn proces ben ik het beter gaan begrijpen.’
Elim is één van de weinige plaatsen in Vlaanderen die residentiële psychotherapie biedt. Was dit voor jullie een meerwaarde?
Tom: ‘Ik had nood om even weg te zijn uit mijn situatie, zowel familiaal als professioneel. Ik was niet meer wie ik was. Ik deed de persoon na die ik dacht dat ik moest zijn als zoon, als vader, als partner, als zaakvoerder. Het was alsof ik constant een toneelstuk opvoerde met verschillende personages die ik moest invullen. Therapie was belangrijk in mijn proces, maar ook lotgenotencontact en groepsgesprekken hebben me veel goed gedaan. Je leert uit de verhalen van anderen en ziet dat je niet alleen bent met je problemen.’
Nadine: ‘Ik herken dat. Met je medecliënten deel je lach en traan. Je ondersteunt elkaar in een veilig kader. Terwijl ik me zo vaak het vreemde eendje in de bijt had gevoeld, besefte ik plots: ik ben niet alleen. Ik heb vrienden voor het leven overgehouden aan mijn verblijf. Ook niet-verbale therapie was voor mij een eyeopener.’
Tom: ‘Muziektherapie is bijvoorbeeld ongelooflijk. Je voelt dat je goed bezig bent. Dat geeft me moed en bevestiging. Relaxatietherapie werkt ook zo, al moest ik ook vechten tegen het niets doen. Ik vroeg me af: hoe helpt me dit nu? Terwijl je eigenlijk gewoon moet beleven wat je dan beleeft. Het gaat om contact maken met je innerlijke zelf, zonder dat je moet beredeneren en analyseren.’
Wat geeft jullie vandaag veerkracht?
Tom: ‘Ik kan nu ook over negatieve dingen praten. Vroeger besprak ik niks, nu gebeurt dat gewoon, ook al voel ik me kwetsbaar. Bijna elke aflevering van 'So you think you can dance' begin ik te huilen van ontroering. Vroeger wist ik niet hoe ik met die emoties moest omgaan, dus ik lachte de deelnemers uit. Nu laat ik het toe, het lucht op.’
Nadine: ‘Voor mij blijft het een zoektocht om met mijn kwetsbaarheid te leven, maar dat is wie ik ben. Voor mij is de prestatiegerichte maatschappij te zwaar om in te vertoeven. Mijn elastiek is gesprongen, er zijn opnieuw knoopjes in gelegd. Ik voel terug veerkracht, maar zet niet teveel kracht op die elastiek, of hij gaat opnieuw kapot. Ik ga hier bewust mee om en dat heb ik in Elim geleerd. Ik probeer zoveel mogelijk te genieten, positief in het leven te staan en de dingen zo simpel mogelijk te maken. Dat is al een levensopdracht voor mij.’
* Tom is een schuilnaam.