Overslaan en naar de inhoud gaan

De Caleidoscoop

Before time began

Een paar weken geleden bezocht ik in het Art & History Museum in Brussel de tentoonstelling ‘Before Time Began’ met werken van Aboriginal kunstenaars.

Iedereen die me kent, weet dat ik een onverklaarbare band voel met het inheemse volk van Australië. Hun manier van kijken naar het ontstaan van het leven en hun ‘Dreamtime’ fascineert mij al van de eerste keer dat ik het land bezocht. Het is een totaal andere beleving van tijd.

Tijd is voor mij een ietwat bevreemdend begrip. Ik heb eigenlijk geen besef van tijd. Ik zet me voor eventjes neer in de zetel met een dampend kopje thee. Uren en evenveel kopjes later ontwaak ik uit een soort van roes zonder enig benul waarom het plots al namiddag is. Ik kom ook dikwijls te laat ondanks terwijl ik wel op tijd opsta. Het lijkt soms dat ik in een soort tijdsvacuüm leef.

Waar was ik? 

Oh ja, de realiteit van Australische Aboriginals die helemaal los staat van de zogenaamde ‘waarheid’ van het Westen.

Zo hebben Westers georiënteerde therapeuten het bijzonder moeilijk bij de behandeling van trauma van mensen van Aboriginal afkomst, omdat zij tijd circulair en niet lineair zien. Dat betekent dat zij elke belangrijke en/of traumatische ervaring in het heden zetten, ook als de gebeurtenis jaren geleden voorgevallen is. Of zelfs als het om intergenerationeel trauma gaat. Aboriginals en andere inheemse volkeren zijn zich dan ook meer bewust van het verleden en dragen vaak de pijn van hun voorouders mee, zoals de emotionele en fysieke schade die koloniale regimes hebben aangericht.

Voor psychologen en psychiaters mag het een hele uitdaging vormen, voor mij houdt hun tijd en realiteit wel steek.

Ik heb altijd gevoeld dat trauma, of het nu gaat om een eenmalig ernstig voorval gaat of om jaren van (kleine) pesterijen, je cellen zo door elkaar schudt dat je nooit meer dezelfde kunt zijn. Je oude ‘ik’ bestaat niet meer en je moet zo goed als van nul beginnen om jezelf en je leven opnieuw op te bouwen.

Tijdens mijn herstelproces kreeg ik vaak te horen dat ik het verleden achter me moest laten en verder moest gaan. “Dat is gebeurd toen je een kind was Nadine, veeg het onder de mat en laat het je leven nu niet meer bepalen.”

Alsof het verleden zomaar uit te wissen valt.

Alsof je verdriet kunt wegwassen als wat vuil op je ziel.

Alsof zeggen dat je je goed voelt, je instant van je pijn gaat verlossen.

 

Trauma zit oneindig dieper geworteld dan dat mensen die geen mentale gezondheidsproblemen hebben zich kunnen voorstellen. En zonder het bij de wortels aan te pakken, blijft het op de voorgrond hangen.

Het verleden in het heden, de toekomst overschaduwend.

Nadine

Beeld: Dreamtime Sisters van Colleen Wallace Nungari - Utopia Lane Gallery