In maart 2022 organiseerde Bethanië ggz ‘Elk huis heeft een eigen verhaal’ in cultuurhuis de Bijl in Zoersel. De tentoonstelling was het resultaat van een organisatie breed project en toonde 300 werken van huisgevels, gemaakt door patiënten en medewerkers.
Werken met een verhaal
Het initiatief ontstond vanuit de beeldend therapeuten, die de huisgevel als onderwerp kozen. Herkenbaar en laagdrempelig, om iedereen de mogelijkheid te geven een werkstuk te maken. Wie meedeed, werd gevraagd om de gevel van een huis te tekenen waarin al dan niet een eigen verhaal geprojecteerd werd.
De meeste tekeningen bleken effectief symboliek te bevatten. Een huis met een barst, waarin de tekenaar zichzelf ziet of net een stevig recht huis als behoefte naar stevigheid bij zichzelf? Een fantasiehuis of net realistisch? Het gebruik van materialen: in potlood of in verf, met of zonder lat? Deze werkvorm nodigde daarnaast uit tot spreken. Woorden die weergeven wat er van binnen leeft.
‘Dit is mijn ouderlijk huis. Ik ben er nooit gelukkig geweest omdat het thuis altijd ruzie was.
‘Dit is mijn fantasiehuis. Het straalt warmte uit omdat ik een open huis voor iedereen wil zijn.’
‘De bouwstenen van het leven moet niet gelijk en perfect zijn.’
Verbinding
Naast de therapeutische waarde zorgde het project ook voor verbinding binnen en buiten Bethanië: tussen medewerkers en patiënten, maar via de tentoonstelling ook met buurtbewoners en bezoekers. Onderliggend speelden enkele wetenschappelijke of praktijkgerichte onderzoeksvragen een rol, zoals ‘Kan je verschillende psychische problematieken herkennen in de werkstukken?’.
Om een tipje van de sluier op te lichten: ‘Bij de eerste bezichtiging waren we verrast dat de verschillende problematieken, op enkele uitzonderingen na, niet onmiddellijk te onderscheiden waren, aldus George Meertens, beeldend therapeut en één van de initiatiefnemers. ‘Ook het onderscheid patiënt-medewerker kan niet eenvoudig worden herkend, wat we als bemoedigend ervaren. We kennen allemaal een gezond deel in onszelf, maar tegelijkertijd willen we voorzichtig zijn en in gedachte houden dat we allemaal kwetsbaar zijn.’
Tentoonstelling als resultaat
Het resultaat was een interactieve tentoonstelling met zo’n 300 werken, waar bezoekers de kans kregen om hun eigen ervaringen te delen door zelf een werkstuk te maken. De tentoonstelling, die elk weekend in maart 2022 toegankelijk was, werd een succes. Dat bleek niet alleen uit de bezoekersaantallen, maar vooral uit de positieve reacties van de bezoekers.
Met dank aan de gemeente Zoersel, Cera, Lucas Creativ, vakgroep beeldende therapie – Bethanië ggz en stigWA.